Εισαγωγή στην «έκθεση»

Η φωτογραφία, εξ ορισμού, είναι η διαδικασία λήψης εικόνων χρησιμοποιώντας το φως. Δεν έχει σημασία αν χρησιμοποιείς φιλμ ή αισθητήρα. Η διαδικασία είναι ίδια. Το φως είναι αυτό που δημιουργεί μια φωτογραφία και χρειάζεται κατάλληλη έκθεση για τη δημιουργία μιας καλής φωτογραφίας.

Σωστή έκθεση φωτογραφιών

Μια σωστά εκτεθειμένη φωτογραφία είναι μια φωτογραφία που δεν είναι ούτε πολύ φωτεινή ούτε πολύ σκοτεινή. Μια καλή έκθεση περιλαμβάνει τα υψηλά, τις σκιές αλλά και διαφορετικούς βαθμούς αντίθεσης μεταξύ τους. Δεν έχει σημασία αν η φωτογραφία είναι έγχρωμη ή ασπρόμαυρη.

 

 

Εάν μια φωτογραφία είναι πολύ σκοτεινή, είναι λιγότερο εκτεθειμένη. Οι λεπτομέρειες θα χαθούν στις σκιές και στις πιο σκοτεινές περιοχές της εικόνας.

Εάν μια φωτογραφία είναι πολύ φωτεινή, είναι υπερβολικά εκτεθειμένη. Οι λεπτομέρειες θα χαθούν (καούν) στον υψηλό φωτισμό και στα φωτεινότερα σημεία της εικόνας.

Οι επαγγελματίες φωτογράφοι για την  έκθεση χρησιμοποιούν φωτόμετρο.

Φιλική συμβουλή: Είναι πάντα καλύτερο να διορθώσεις την έκθεση σε μια φωτογραφία την στιγμή που την λαμβάνεις. Η υπερβολική έκθεση ή η χαμηλή έκθεση δεν διορθώνεται εύκολα, ακόμη και με την ψηφιακή φωτογραφία, το καλύτερο πρόγραμμα επεξεργασίας δεν είναι σε θέση να προσθέσει λεπτομέρειες στις σκιές πχ, εάν αυτές οι λεπτομέρειες δεν είχαν καταγραφεί από την αρχή.

 

Υποέκθεση

Η έλλειψη έκθεσης στη φωτογραφία αναφέρεται σε μια εικόνα όπου καταγράφηκε με πολύ λίγο φως. Ο βαθμός της μη έκθεσης θα καθορίσει πόσο σκοτεινή είναι μια φωτογραφία.

Μια μικρή υποεκθέση μπορεί να οδηγήσει σε εμβάθυνση του κορεσμού των χρωμάτων και αυτό μπορεί να είναι και ένα ωραίο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, τα χρώματα του ηλιοβασιλέματος μπορούν να γίνουν πιο δραματικά αν σταματήσεις από τα f / 8 έως f / 11.

Μια όμως πιο έντονη υποέκθεση κάνει μια εικόνα πολύ σκοτεινή και δεν φαίνεται καθαρά το θέμα. Αυτό συμβαίνει συχνά τη νύχτα, σκέψου πχ μια σκηνή στο δρόμο η οποία είναι χαμηλά φωτισμένη ήδη, με μια κακή έκθεση το αποτέλεσμα θα είναι να μην μπορείς να διαχωρίσεις καν τις φιγούρες που πιθανόν να υπάρχουν.

Η διόρθωση μιας φωτογραφίας με υποέκθεση είναι εύκολη υπόθεση. Η μόνη απαίτηση είναι να ρίξουμε περισσότερο φως στο φιλμ ή στον αισθητήρα. Υπάρχουν οι εξής επιλογές:

• Χρησιμοποίησε φλας ή άλλη πηγή φωτισμού, όπως πχ ανακλαστήρα.
•  Αλλάξτε το f / stop. Για παράδειγμα, αλλάξε την έκθεση από f / 8 σε f / 5.6 και διατήρησε την ίδια ταχύτητα κλείστρου.
• Μείωσε την ταχύτητα κλείστρου. Εάν το θέμα σου δεν κινείται και έχεις τρίποδο, μην φοβάσαι τις αργές ταχύτητες κλείστρου. Η εναλλαγή από 1/60 του δευτερολέπτου στο 1/30 και η χρήση του ίδιου f / stop έχει σημαντική διαφορά.

 

Υπερέκθεση

Ακριβώς το αντίθετο της μη έκθεσης, έχεις δηλαδή υπερβολική έκθεση μιας φωτογραφίας όταν καταγράφεται υπερβολικό φως. Καίγεται δηλαδή.

Η υπερβολική έκθεση μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς όφελός σου όταν φωτογραφίζεις σκοτεινές σκηνές και αντικείμενα. Με ελαφρώς υπερβολική έκθεση (όχι περισσότερο από ένα f-stop), μπορείς να αναδείξεις λεπτομέρειες, πχ σε έναν σκούρο τοίχο.

Εάν υπερβάλλεις, θα χάσεις τις λεπτομέρειες. Για παράδειγμα, μια υπερβολικά εκτεθειμένη φωτογραφία ενός άνδρα με μαύρο πουκάμισο θα κάνει το δέρμα του πολύ λευκό και το πουκάμισο του θα έχει ένα αφύσικο γκρι χρώμα με μικρή ή καθόλου αντίθεση.

Για να διορθώσεις μια υπερβολικά εκτεθειμένη φωτογραφία, κάνεις ακριβώς το αντίθετο μιας εικόνας που δεν έχει εκτεθεί υπερβολικά. Ο στόχος εδώ είναι να μειωθεί η ποσότητα φωτός.

Και πάλι, έχεις μερικές επιλογές:

• Πάρε το φως μακριά από το καρέ σου. Μετακινήσου στη σκιά ή χρησιμοποίησε έναν ανακλαστήρα ή ένα πανί για να αποκλείσεις το έντονο άμεσο φως.
•  Άλλαξε το f / stop. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πας στο στο f / 8 αντί για f / 11 διατηρώντας ταυτόχρονα την ίδια ταχύτητα κλείστρου.
• Αύξησε την ταχύτητα κλείστρου. Διατήρησε το ίδιο f / stop αλλά άλλαξε την ταχύτητα κλείστρου. Για παράδειγμα, μπορείς να πας από 1/60 έως 1/125 για να αφήσεις λιγότερο φως να πέσει στο φιλμ ή τον αισθητήρα.

 

 

Εύκολη προσαρμογή έκθεσης

Πολλές κάμερες διαθέτουν ενσωματωμένο έλεγχο που σου επιτρέπει να δεις  και να αλλάξεις την έκθεση  γρήγορα σε μια φωτογραφία. Αυτό παρουσιάζεται συχνά με μια κλίμακα με "0" στη μέση όπου αυξάνεται από "+1, +2" στα δεξιά και "-1, -2" στα αριστερά. Μπορεί να υπάρχουν και  ενδιάμεσες  αυξήσεις 1/3 ή 1/2 ανάμεσα τους.

Εξοικειώσου με τη χρήση αυτής της κλίμακας στην κάμερα δοκιμάζοντας την και τράβηξε μια σειρά φωτογραφιών για να δεις πώς επηρεάζουν την έκθεσή σου.

Αυτή η χρήση κάμερας ονομάζεται «bracketing» και ουσιαστικά είναι η λήψη αρκετών φωτογραφιών με το ίδιο θέμα, αλλά χρησιμοποιώντας διαφορετικές ρυθμίσεις κάμερας για να μάθεις και να δεις πρακτικά την διαφορά.

Είναι ένας εύκολος τρόπος για να διασφαλίσεις ότι έχεις τη σωστή έκθεση στις φωτογραφίες σου.

Φιλική συμβουλή: Χρησιμοποιώντας τη λειτουργία bracketing, δώσε προσοχή στην ταχύτητα κλείστρου, ειδικά εάν κρατάς την κάμερα στο χέρι. Θυμήσου ότι το 1/60 του δευτερολέπτου είναι η πιο αργή ταχύτητα κλείστρου που πρέπει να χρησιμοποιήσεις χωρίς τη βοήθεια τρίποδου, διαφορετικά οι φωτογραφίες σου θα είναι κουνημένες.

 

Καλό bracketing και

Καλές λήψεις!!!!

 

 

Ζωνικο συστημα

Το ζωνικο συστημα εισηγαγε στην φωτογραφια ο μεγαλος φωτογραφος Ansel Adams. 

Ορμωμενος από δικες του προσωπικες απαιτησεις οσο αφορα τον τονισμο των φωτογραφιων  του επινοησε το ζωνικο συστημα.

Για αυτή του την επινοηση του ο Adams αμφισβητηθηκε  εντονως, αλλα η αξια της ιδεας και της υλοποιησης της αναθεωρηθηκε και καταξιωθηκε.

 Γνωστό παράδειγμα τονισμού σε φωτογραφία του Adams...

Ουσιαστικα προκειται για την κλιμακα των τονων του γκρι η οποια ξεκιναει από το απολυτο μαυρο και καταληγει στο απολυτο λευκο.

Αναμεσα σε αυτά τα δυο τονικα ακρα υπαρχουν δεκα τονικες διαβαθμισεις τις οποιες βλεπουμε παρακατω...

Στην μεση της κλιμακας (V) βρισκεται ο μεσος γκριζος τονος (γκρι καρτα για οσους εχουν ακουσει), η οποια αποδιδει ανακλαστικοτητα 18% (δηλαδη απορροφα το 82% φως από την φωτιστικη πηγη και ανακλα το 18%). Με γνωμονα την παραπανω κλιμακα είναι σεταρισμενα όλα τα φωτομετρα στις φωτογραφικες μηχανες.

Την αποσταση από ζωνη σε ζωνη την θεωρουμε ένα «στοπ» αυτό σημαινει πως αν φωτομετρησουμε ξεχωριστα δυο επιφανειες και το φωτομετρο μας δειξει ότι απεχουν ένα «στοπ»  τοτε στην τελικη φωτογραφια μας αυτές οι επιφανειες θα απεχουν τονικα μια ζωνη, με την ιδια λογικη αν επιφανειες στο καδρο μας απεχουν τρια στοπ  στην εκτυπωμενη φωτογραφια μας οι επιφανειες θα απεχουν τονικα τρεις ζωνες.

Αυτοι οι 11 τονοι δεν είναι τυχαιοι φυσικα, οι συγκεκριμενοι 11 τονοι του γκρι μπορουν να αναπαραχθουν σε οποιοδηποτε καλο φωτογραφικο χαρτι, αυτό σημαινει πως πρακτικα είναι εφικτο να αποδωθουν αυτοι οι τονοι σε μια φωτογραφια η οποια βεβαιως μπορει να θεωρηθει αρτια τεχνικα όπως του Adams.

Για να κατανοησουμε ακομα καλυτερα είναι απαραιτητο ένα παραδειγμα.

Ας πουμε πως θελουμε να φωτογραφισουμε αυτους τους δυο κυλινδρους... 

...αλλα θελουμε να αποδωσουμε σωστα τον πιο σκουρο τονο του κυλινδρου που είναι πεσμενος και παρουσιαζει ενδιαφερον σαν τονος στο συνολο της φωτογραφιας μας, δεδομενης της ανωτερω κλιμακας είναι φανερο πως ο τονος του βρισκεται στην ζωνη III, συνεχιζουμε φωτομετρωντας τον πεσμενο κυλινδρο βλεπουμε πως μας δινει το φωτομετρο προτιμωμενες τιμες 1/125 – f:8. 

Σε αυτό το σημειο καταλαβαινουμε πως το φωτομετρο με αυτές τις τιμες προσπαθει να αποδωσει τον τονο της γκρι καρτας (V) οποτε εμεις μειωνουμε κατά δυο στοπ δηλαδη κατά 2 τονικες ζωνες ετσι ώστε από V που μας δινει το φωτομετρο να το κανουμε III δηλαδη να αποδωσουμε σωστα τον τονο που επιλεγουμε, ετσι οι τιμες που θα μας δωσει το φωτομετρο θα διαφοροποιηθουν σε 1/500 – f: 8 και φυσικα θα μας πει ότι η ρυθμιση αυτή είναι λαθος πραγμα που πρεπει να αγνοησουμε.

Σε περιπτωση που δεν εχουμε γκρι καρτα μπορουμε να χρησιμοποιησουμε την παλαμη μας κατεβαζοντας ένα στοπ γιατι η παλαμη μας ανακλα 36% φως περισσοτερο δηλαδη από το 18% που ανακλα η γκρι καρτα ή μπορουμε να εστιασουμε σε επιφανεια όπως η ασφαλτος η οποια ανακλα περιπου 18% όπως και η γκρι καρτα.

Προυποθεση βεβαια είναι πως οποια επιφανεια κι αν επιλεξουμε να χρησιμοποιησουμε πριν την ληψη, πρεπει να φωτιζεται από την ιδια πηγη φωτος η οποια φωτιζει και το θεμα που θελουμε να φωτογραφισουμε. 

Μια ακομα πληροφορια σχετικα με την ζωνικη κλιμακα είναι το ευρος της υφης. Όπως εχουμε πει και σε προηγουμενο αρθρο η Υφη παιζει πολύ σημαντικο ρολο διοτι είναι η απεικονιση της αισθησης στην φωτογραφια, οποτε είναι χρησιμο να γνωριζουμε πως οι ζωνες από III εως VII αποδιδουν πιο εντονα την υφη του καδρου μας προσδιδοντας την αισθηση που πιθανον χρειαζομαστε στην φωτογραφια μας.

Ολοκληρωνοντας, το πιο σημαντικο από ολες αυτές τις αξιολογες λεπτομερειες είναι πως ουσιαστικα εμεις οι ιδιοι εκφραζοντας τον εαυτο μας, προαπεικονιζουμε το θεμα μας πολύ πριν το φωτογραφισουμε και το υλοποιουμε μεσω της τεχνικης.